Aydınlatma Elemanları

Peyzaj aydınlatması gerek konutsal gerekse kamusal dış mekanların güzelliğini inanılmaz ölçüde artırır. Bu mekanların gündüz olduğu gibi gece de kullanımına imkan verir ve peyzaja büyüleyici bir boyut kazandırır. Bir dış mekanda aydınlatma tasarımının oluşturulması için peyzajda gece görünmesi arzulanan veya görünmesi gereken bütün öğelerin belirlenmesi gerekmektedir. Ardından ışık şiddetleri ya da aydınlık düzeyleri ve teknikleri kullanılarak bu öğelerin tasarım planlanmalıdır.

Peyzaj aydınlatması güvenlik ve estetik olmak üzere iki amaca hizmet etmektedir. Bazen bir projede bu unsurların birisi diğerinden fazla öneme sahip olabilir. Ancak mümkün olan her yerde estetiğin dikte ettiği hoş görünümlü aydınlatmalarda güvenlik ögelerini de katmak gerekmektedir.

Peyzaj Alanında Kullanılan Aydınlatma Teknikleri

• Bitki Aydınlatması:

Bitkinin tekstür, yaprak tipi, dallanma formu, yapak rengi, dal/gövde ve çiçeklenme özellikleri , ışık istekleri , büyüme hızı ve kış durumu gibi karakteristik özellikleri aydınlatma tekniğini yönlendirir.

• Heykel ve Anıtsal Obje Aydınlatması:

Bu öğeler bir peyzaj alanında odak noktası olarak hizmet görür. Heykel ya da anıtsal öğenin peyzaj tasarımındaki anlamının ve diğer ögeler ile ilişkisinin göz önünde bulundurularak aydınlatılması gerekir.

• Cephe Aydınlatması:

Başarılı bir cephe aydınlatması sadece yapının estetik görünümünü değil ,aynı zamanda bu yapıyı tüm peyzaj dizaynı ile bütünleştirir ve rahat bir çevre oluşturur.

• Yol ve Merdiven Aydınlatması:

Bir peyzaj alanında ulaşımın ve dolaşımın yönlendirilip gerçekleştiği yol ve merdivenlerin aydınlatılmasıdır.

• Su Öğelerinin Aydınlatılması:

Peyzaj çalışmalarında doğal dereler, göletler, şelaleler, süs havuzları, çeşmeler ve yüzme havuzları sıkça kullanılmaktadır. Geceleyin bu öğelerin vurgulanması için yapılan aydınlatmalar mekana ayrıca değer katar. Değişik armatür seçimleriyle aydınlatma seçenekleri yaratmak mümkündür.

• İşaret Levhaları Aydınlatması:

İşaret levhaları bir peyzaj alanının kullanımı hakkında bilgi verir , yaya ve araç trafiğini yönlendirir. Bu nedenle gece kullanılan alanlarda işaret levha aydınlatması aşırı önemlidir.

Aydınlatma Detayları

Aydınlatma kompozisyonunda aydınlık düzeyinin değişimi derinliği etkiler. Bu durumu ön görünüm, ara görünüm ve arka görünüm olmak üzere üç fon dikte eder. Derinlik sağlamada genel kural arka fonda en aydınlık, ön fonda daha az aydınlık ve ara fonda ise en karanlık ışıklandırma düzeninin kurulması gerekmekte olup bu kural şu koşullarda bozulabilir.

Eğer arka görünümdeki çirkin bir öğenin saklanması aydınlata derinliğin sınırlar. Bu durumda arka fon aydınlatılmayabilir. Ayrıca bir gizlilik ve duygusallık boyutunun getirilmesi yine derinliği sınırlar.
Bu durumda da arka fona ışık verilmeyebilir.

Işığın şiddeti şiddetli ışık ve mutedil ışık olmak üzere iki tiptir. Şiddetli ışık bir nokta ışık kaynağından (güneş ve ampul gibi) elde edilir. Kontrastı vurgular, form, çizgi ve ve doku belirler ve bakışı dikte eder. Mutedil ışık kontrastı azaltır. Formlar, çizgiler ve dokular daha az netlikte belli olur. Genellikle hafif ışık, bulutlu gökyüzü ya da flüoresan lambaları gibi dağınık ya da doğrusal bir ışık kaynağı ile elde edilir. Bununla birlikte nokta kaynakların dikkatli kullanımı ile de gece ortamlarında hafif aydınlatma sağlanabilir.